API Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

SEOPEC

api nedir

Giriş

API Nedir? Günümüzde yazılım geliştirme dünyasında, API’ler (Application Programming Interface – Uygulama Programlama Arayüzü) her zamankinden daha önemli hale gelmiştir. Yazılımlar arasında iletişimi kolaylaştıran bu arayüzler, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte çeşitli türlerde ve işlevlerde karşımıza çıkmaktadır. Bu makalede, API’lerin ne olduğunu, nasıl çalıştıklarını ve farklı API türlerini detaylı bir şekilde ele alacağız.


BaşlıkAlt Başlıklar
API Nedir?API’nin Tanımı ve Önemi
API’nin Temel İşlevleri
API’nin Tarihçesiİlk API’ler ve Gelişim Süreci
Modern API’lerin Doğuşu
API Çalışma PrensipleriAPI’lerin Mimarisi
İstek ve Yanıt Mekanizması
API TürleriWeb API’leri
Kütüphane API’leri
Donanım API’leri
Dosya Sistemi API’leri
Web API’leriREST API
SOAP API
GraphQL
Kütüphane API’leriYazılım Kütüphaneleri
SDK API’leri
Donanım API’leriAygıt Sürücüleri
BIOS API’leri
Dosya Sistemi API’leriDosya İşlemleri API’leri
Veritabanı API’leri
API GüvenliğiKimlik Doğrulama
Yetkilendirme
API YönetimiAPI Gateway
API Rate Limiting
API DokümantasyonuSwagger
Postman
API Testi ve İzlemeAPI Test Araçları
İzleme ve Analitik
API EntegrasyonuÜçüncü Taraf API’ler
İç Sistem Entegrasyonu
API ve MikroservislerMikroservis Mimarisi
API’lerin Rolü
API PerformansıCaching
Load Balancing
API Kullanım AlanlarıSosyal Medya API’leri
Ödeme API’leri
Harita API’leri
API TrendleriAPI First Yaklaşımı
Serverless API
API ile İlgili TerimlerEndpoint
Payload
API Geliştirme AraçlarıAPI Yönetim Araçları
Kod Üretim Araçları
API İle İlgili Sık Sorulan Sorular

API Nedir?

API’nin Tanımı ve Önemi

API, bir yazılımın başka bir yazılımla etkileşime girmesi için kullanılan bir arayüzdür. Uygulama programlama arayüzü olarak da bilinen API’ler, yazılım bileşenlerinin birbirleriyle veri alışverişi yapmasını sağlar. API’ler sayesinde geliştiriciler, mevcut sistemleri birbirine bağlayarak işlevselliği artırabilir ve yeni özellikler ekleyebilir.

API’nin Temel İşlevleri

API’ler, yazılımlar arasında veri paylaşımını ve işlevsellik entegrasyonunu mümkün kılar. Bu işlevler genellikle belirli bir veri kümesi üzerinde işlem yapma, veri çekme veya gönderme gibi operasyonları içerir. API’lerin sunduğu işlevsellikler, yazılımın kullanımını ve esnekliğini büyük ölçüde artırır.

API’nin Tarihçesi

İlk API’ler ve Gelişim Süreci

API’lerin tarihi, bilgisayar bilimlerinin ilk dönemlerine kadar uzanır. İlk API’ler, belirli bir yazılımın iç işleyişini diğer yazılımlara açarak işlevselliği paylaşmayı amaçlamıştır. 1960’larda ve 1970’lerde, yazılım modüllerinin entegrasyonu için kullanılan basit API’ler, zamanla daha karmaşık ve güçlü hale gelmiştir.

Modern API’lerin Doğuşu

1990’larda internetin yaygınlaşması ile birlikte, web tabanlı API’ler popüler hale gelmiştir. Bu dönemde HTTP protokolü üzerinden veri alışverişi yapabilen API’ler geliştirilmiştir. Günümüzde ise RESTful API’ler ve GraphQL gibi daha modern ve esnek API yapıları kullanılmaktadır.

API Çalışma Prensipleri

API’lerin Mimarisi

API’lerin mimarisi, istemci-sunucu modeli üzerine kuruludur. İstemci, belirli bir işlem yapmak veya veri almak için sunucuya bir istek gönderir. Sunucu, bu isteği işleyerek uygun bir yanıt döner. Bu süreç, genellikle HTTP protokolü üzerinden gerçekleşir ve JSON veya XML formatında veri alışverişi yapılır.

İstek ve Yanıt Mekanizması

Bir API isteği, belirli bir endpoint’e yapılan çağrıdır. Bu çağrılar, GET, POST, PUT, DELETE gibi HTTP yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilir. İstek gönderildikten sonra, sunucu bu isteği işler ve yanıtı döner. Yanıt, isteğin başarılı olup olmadığını ve dönen veriyi içerir.

API Türleri

Web API’leri

Web API’leri, internet üzerinden erişilebilen ve genellikle HTTP protokolü kullanan API’lerdir. Web API’leri, web uygulamaları ve hizmetler arasında veri alışverişini sağlar.

Kütüphane API’leri

Kütüphane API’leri, belirli bir yazılım kütüphanesinin işlevlerine erişim sağlayan API’lerdir. Bu API’ler, geliştiricilerin belirli bir dil veya platform için hazır işlevleri kullanmasına olanak tanır.

Donanım API’leri

Donanım API’leri, belirli bir donanım bileşeniyle etkileşime geçmek için kullanılan API’lerdir. Örneğin, bir yazılımın belirli bir yazıcıya veri göndermesi için kullanılan API, donanım API’sine bir örnektir.

Dosya Sistemi API’leri

Dosya sistemi API’leri, dosya ve klasörler üzerinde işlem yapmak için kullanılan API’lerdir. Bu API’ler, dosya oluşturma, okuma, yazma ve silme gibi işlevler sunar.

Web API’leri

REST API

REST (Representational State Transfer) API’leri, web hizmetleri için en yaygın kullanılan API türlerinden biridir. REST API’leri, HTTP protokolü üzerinden çalışır ve JSON formatında veri alışverişi yapar.

SOAP API

SOAP (Simple Object Access Protocol) API’leri, XML tabanlı veri alışverişi yapar. SOAP API’leri, daha karmaşık ve güvenli veri transferi gerektiren uygulamalar için tercih edilir.

GraphQL

GraphQL, Facebook tarafından geliştirilen ve API’lerin daha esnek bir şekilde sorgulanmasına olanak tanıyan bir sorgu dilidir. GraphQL, istemcinin sadece ihtiyaç duyduğu veriyi almasını sağlar ve böylece veri transferini optimize eder.

Kütüphane API’leri

Yazılım Kütüphaneleri

Yazılım kütüphaneleri, belirli bir programlama dilinde sık kullanılan işlevleri ve rutinleri içerir. Bu kütüphaneler, geliştiricilerin projelerinde tekrar tekrar kullanabilecekleri işlevleri sunar.

SDK API’leri

SDK (Software Development Kit) API’leri, belirli bir platform veya uygulama için geliştirme araçları ve kaynaklar sağlayan kütüphanelerdir. SDK’ler, geliştiricilere belirli bir platformda uygulama geliştirmeleri için gerekli araçları sunar.

Donanım API’leri

Aygıt Sürücüleri

Aygıt sürücüleri, bir bilgisayarın belirli bir donanım bileşeniyle iletişim kurmasını sağlayan yazılım bileşenleridir. Bu sürücüler, donanım API’leri aracılığıyla yazılımlar ve donanımlar arasında veri alışverişini mümkün kılar.

BIOS API’leri

BIOS (Basic Input/Output System) API’leri, bir bilgisayarın donanım bileşenleriyle düşük seviyeli iletişim kurmasını sağlar. BIOS API’leri, sistem başlatma ve temel donanım işlevlerini yönetme gibi görevler üstlenir.

Dosya Sistemi API’leri

Dosya İşlemleri API’leri

Dosya işlemleri API’leri, dosya ve klasörler üzerinde okuma, yazma, silme ve düzenleme gibi işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. Bu API’ler, dosya sistemi üzerinde doğrudan kontrol sağlar.

Veritabanı API’leri

Veritabanı API’leri, bir veritabanı yönetim sistemi ile etkileşime geçmek için kullanılır. Bu API’ler, veri tabanında veri ekleme, güncelleme, silme ve sorgulama işlemlerini gerçekleştirir.

API Güvenliği

Kimlik Doğrulama

API güvenliğinin en önemli unsurlarından biri kimlik doğrulamadır. Kimlik doğrulama, API’yi kullanmak isteyen istemcilerin kimliğini doğrulamak için kullanılan bir süreçtir. Bu işlem genellikle API anahtarları, OAuth veya JWT gibi yöntemlerle yapılır.

Yetkilendirme

Yetkilendirme, doğrulanan kullanıcıların hangi kaynaklara ve işlemlere erişebileceğini belirleyen bir süreçtir. API’lerde yetkilendirme, kullanıcıların sadece izin verilen işlemleri gerçekleştirmesini sağlar.

API Yönetimi

API Gateway

API Gateway, API isteklerini yöneten ve bu isteklerin güvenliğini, hızını ve izlenebilirliğini artıran bir bileşendir. API Gateway, istemci ve sunucu arasında bir ara katman olarak çalışır ve API trafiğini optimize eder.

API Rate Limiting

API Rate Limiting, belirli bir süre içinde bir API’ye yapılabilecek istek sayısını sınırlayan bir tekniktir. Bu teknik, API’nin aşırı yüklenmesini ve kötüye kullanılmasını önler.

API Dokümantasyonu

Swagger

Swagger, API’lerin dokümantasyonunu oluşturmak ve yönetmek için kullanılan bir araçtır. Swagger, geliştiricilerin API’leri anlamasını ve kullanmasını kolaylaştıran anlaşılır ve etkileşimli belgeler sunar.

Postman

Postman, API geliştirme, test etme ve dokümantasyon için kullanılan popüler bir araçtır. Postman, API isteklerini ve yanıtlarını yönetmeyi ve otomatik testler oluşturmayı kolaylaştırır.

API Testi ve İzleme

API Test Araçları

API test araçları, API’lerin doğru ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için kullanılır. Bu araçlar, API isteklerini simüle ederek yanıtları test eder ve olası hataları tespit eder.

İzleme ve Analitik

API izleme ve analitik araçları, API performansını ve kullanımını izlemek için kullanılır. Bu araçlar, API trafiğini, hata oranlarını ve performans ölçümlerini izleyerek API’nin verimliliğini artırır.

API Entegrasyonu

Üçüncü Taraf API’ler

Üçüncü taraf API’ler, bir şirketin dışındaki bir kaynaktan sağlanan API’lerdir. Bu API’ler, harici hizmetleri ve verileri entegrasyon yoluyla kullanmayı sağlar.

İç Sistem Entegrasyonu

İç sistem entegrasyonu, bir kuruluşun kendi içindeki farklı sistemler arasında veri ve işlevsellik paylaşımını sağlamak için kullanılan API’lerdir. Bu entegrasyonlar, iş süreçlerini otomatikleştirir ve verimliliği artırır.

API ve Mikroservisler

Mikroservis Mimarisi

Mikroservis mimarisi, büyük ve karmaşık uygulamaların daha küçük, bağımsız hizmetlere bölünmesi ile oluşturulan bir mimaridir. API’ler, bu mikroservislerin birbirleriyle iletişim kurmasını sağlar.

API’lerin Rolü

API’ler, mikroservisler arasındaki veri alışverişini ve işlevsellik entegrasyonunu sağlar. Bu sayede, mikroservisler birbirlerinden bağımsız olarak geliştirilip yönetilebilir.

API Performansı

Caching

Caching, sık kullanılan veri ve isteklerin geçici olarak saklanmasını sağlar. Bu teknik, API performansını artırarak yanıt sürelerini kısaltır.

Load Balancing

Load balancing, API isteklerinin birden fazla sunucuya dağıtılmasını sağlar. Bu teknik, sunucu yükünü dengeleyerek API performansını ve kullanılabilirliğini artırır.

API Kullanım Alanları

Sosyal Medya API’leri

Sosyal medya API’leri, Facebook, Twitter, Instagram gibi platformlarla etkileşime geçmeyi sağlar. Bu API’ler, sosyal medya verilerini çekme ve paylaşma işlemlerini kolaylaştırır.

Ödeme API’leri

Ödeme API’leri, online ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır. Bu API’ler, kredi kartı işlemleri, banka transferleri ve dijital cüzdanlar gibi ödeme yöntemlerini destekler.

Harita API’leri

Harita API’leri, coğrafi verileri ve harita hizmetlerini sağlamak için kullanılır. Bu API’ler, konum verilerini çekme ve harita üzerinde görselleştirme işlemlerini gerçekleştirir.

API Trendleri

API First Yaklaşımı

API First yaklaşımı, yazılım geliştirme sürecinde API’lerin öncelikli olarak tasarlanması ve geliştirilmesi anlamına gelir. Bu yaklaşım, yazılımın esnekliğini ve ölçeklenebilirliğini artırır.

Serverless API

Serverless API’ler, sunucusuz mimari üzerinde çalışan ve sunucu yönetimi gerektirmeyen API’lerdir. Bu API’ler, maliyet etkinliği ve ölçeklenebilirlik avantajları sunar.

API ile İlgili Terimler

Endpoint

Endpoint, bir API’ye erişim sağlanan belirli bir URL’dir. Her endpoint, belirli bir işlevi gerçekleştirmek için kullanılan bir API çağrısını temsil eder.

Payload

Payload, bir API isteği veya yanıtında taşınan veri yüküdür. Bu veri, genellikle JSON veya XML formatında olabilir.

API Geliştirme Araçları

API Yönetim Araçları

API yönetim araçları, API’lerin geliştirilmesi, dağıtılması ve yönetilmesi için kullanılır. Bu araçlar, API güvenliği, performansı ve izlenebilirliği sağlar.

Kod Üretim Araçları

Kod üretim araçları, API dokümantasyonundan otomatik olarak kod üretir. Bu araçlar, geliştiricilerin API’leri hızlı ve hatasız bir şekilde kullanmasını sağlar.

API ile İlgili Sık Sorulan Sorular

API nedir?
API, bir yazılımın başka bir yazılımla etkileşime girmesi için kullanılan bir arayüzdür.

REST API nedir?
REST API, HTTP protokolü üzerinden çalışan ve JSON formatında veri alışverişi yapan bir web hizmetidir.

API anahtarı nedir?
API anahtarı, bir API’ye erişim sağlamak için kullanılan benzersiz bir kimlik doğrulama aracıdır.

GraphQL nedir?
GraphQL, API’lerin esnek bir şekilde sorgulanmasına olanak tanıyan bir sorgu dilidir.

API Gateway nedir?
API Gateway, API isteklerini yöneten ve optimize eden bir bileşendir.

Swagger nedir?
Swagger, API’lerin dokümantasyonunu oluşturmak ve yönetmek için kullanılan bir araçtır.


Sonuç

API’ler, modern yazılım geliştirme sürecinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Farklı türleri ve işlevleri ile yazılımlar arasında veri alışverişini ve işlevsellik entegrasyonunu mümkün kılarlar. Bu makalede API’lerin ne olduğunu, nasıl çalıştıklarını ve çeşitli türlerini ele aldık. API’lerin sunduğu olanaklar sayesinde, yazılımlar daha esnek, ölçeklenebilir ve etkileşimli hale gelmektedir. SEOPEC

Yeni yazılarımızdan haberdar olmak için bültenimize abone olun.

Yorum yapın

×